CYTOKININ - CHẤT KÍCH THÍCH SINH TRƯỞNG (KỲ 3)
Cytokinin thuộc nhóm chất kích thích sinh trưởng thực vật. Cytokinin có nhiều trong hạt, quả đang lớn, các mô phân sinh đang hoạt động
Cytokinin được tổng hợp chủ yếu ở mô phân sinh rễ và vận chuyển không phân cực đến các bộ phận khác của cây theo mạch gỗ
Cytokinin bị phân hủy bàng con đường hóa học dưới tác dụng của enzym cytokinin oxidase.
Vai trò của Cytokinin:
- Cytokinin điều khiển sự phân chia tế bào trong chồi và rễ: Cytokinin kích thích sinh trưởng thông qua quá trình kích thích phân chia tế bào, và có thể được thực hiện khi có mặt auxin. Cytokinin và auxin cùng điều tiết tế bào
- Cytokinin kích thích sinh trưởng chồi bằng cách tăng quá trình phân chia tế bào thực vật ở mô phân sinh
+ Cytokinin kích thích sự tổng hợp acid nucleic, protein, đặc biệt là các protein cần thiết cho quá trình phân chia tế bào
+ Trong nuôi cấy mô tế bào thực vật, cytokinin được sử dụng để kích thích ra chồi và làm tăng hệ số nhân giống
+ Cytokinin ức chế sự sinh trưởng rễ bằng cách kích thích sự phân hóa các tế bào mô phân sinh rễ
- Cytokinin ức chế hiện tượng ưu thế ngọn và kích thích sự hình thành chồi bên
- Cytokinin là “hormone trẻ hóa”: Cytokinin làm tăng quá trình tổng hợp các yếu tố làm mới tế bào như protein, nucleic acid và diệp lục tố, và ức chế quá trình phân hủy các thành phần này, nhờ đó kìm hãm quá trình hóa già của mô cây, cơ quan và cơ thể cây.
- Cytokinin kích thích sự nảy mầm và phá ngủ của hạt
- Cytokinin điều khiển sự thoát hơi nước của cây: thông qua làm tăng mật độ khí khổng hoặc/ và kích thích mở khí khổng trên lá.
- Bảo vệ ARN trong quá trình tổng hợp protein stress, lục lạp, ty thể khi cây bị stress